Máy xay bột là thiết bị không thể thiếu trong nhiều cơ sở sản xuất và gia đình, tuy nhiên quá trình vận hành không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những lỗi thường gặp khi dùng máy xay bột và cách khắc phục hiệu quả, giúp bạn duy trì thiết bị hoạt động bền bỉ và đạt năng suất tối đa.
1. Lỗi thường gặp khi sử dụng máy xay bột và cách xử lý
1.1. Máy xay bột rung lắc mạnh hoặc phát ra tiếng ồn lớn
*** Nguyên nhân:
- Trục quay của động cơ và trục quay của máy nghiền không đồng tâm, gây mất cân bằng trục quay.
- Bề mặt chịu lực không nằm trên cùng một mặt phẳng, dẫn đến máy nghiêng hoặc không vững khi vận hành.
- Khớp nối lắp lệch, búa nghiền không đối xứng hoặc không đồng đều về trọng lượng.
*** Cách khắc phục:
- Điều chỉnh động cơ sang trái/phải và chèn miếng đệm dưới chân máy để đạt độ đồng tâm.
- Kiểm tra và hiệu chỉnh bề mặt chịu lực của trục quay, đảm bảo nằm trên một mặt phẳng chuẩn.
- Chọn lại nhóm búa nghiền đối xứng để giảm sai số trọng lượng và tiếng ồn.
- Đặt máy xay bột ở mặt bằng chắc chắn, không bị nghiêng lệch.
- Trục quay của động cơ và trục quay của máy nghiền không đồng tâm, gây mất cân bằng trục quay.
- Bề mặt chịu lực không nằm trên cùng một mặt phẳng, dẫn đến máy nghiêng hoặc không vững khi vận hành.
- Khớp nối lắp lệch, búa nghiền không đối xứng hoặc không đồng đều về trọng lượng.
*** Cách khắc phục:
- Điều chỉnh động cơ sang trái/phải và chèn miếng đệm dưới chân máy để đạt độ đồng tâm.
- Kiểm tra và hiệu chỉnh bề mặt chịu lực của trục quay, đảm bảo nằm trên một mặt phẳng chuẩn.
- Chọn lại nhóm búa nghiền đối xứng để giảm sai số trọng lượng và tiếng ồn.
- Đặt máy xay bột ở mặt bằng chắc chắn, không bị nghiêng lệch.
1.2. Bột nghiền không mịn, không đều
*** Nguyên nhân:
- Đá nghiền bị mòn, giảm lực ma sát ép nguyên liệu.
- Hai mặt đá lắp không khít hoặc bị lệch trục, khiến nguyên liệu không được ép đều, bột không mịn, hạt lớn.
*** Cách khắc phục:
- Thay mới đá nghiền chính hãng có kích thước phù hợp.
- Đảm bảo lắp đá nghiền đúng trục, đúng khớp nối, vặn chặt và cân chỉnh kỹ.
- Tránh dùng đá không rõ nguồn gốc vì dễ bị vỡ hoặc nhanh mòn.
- Đá nghiền bị mòn, giảm lực ma sát ép nguyên liệu.
- Hai mặt đá lắp không khít hoặc bị lệch trục, khiến nguyên liệu không được ép đều, bột không mịn, hạt lớn.
*** Cách khắc phục:
- Thay mới đá nghiền chính hãng có kích thước phù hợp.
- Đảm bảo lắp đá nghiền đúng trục, đúng khớp nối, vặn chặt và cân chỉnh kỹ.
- Tránh dùng đá không rõ nguồn gốc vì dễ bị vỡ hoặc nhanh mòn.

1.3. Máy ngừng hoạt động đột ngột hoặc chạy yếu
*** Nguyên nhân:
- Dây nguồn bị lỏng hoặc ổ cắm hỏng, không tiếp điện tốt.
- Sử dụng nguồn điện không đúng công suất yêu cầu của máy (ví dụ, dùng máy 380V với nguồn 220V).
- Nguyên liệu nạp vào quá nhiều hoặc nguyên liệu quá cứng, gây quá tải mô-tơ.
- Các bộ phận chưa được lắp đúng, chốt an toàn lỏng hoặc chưa đóng.
*** Cách khắc phục:
- Kiểm tra dây điện, phích cắm, đảm bảo chắc chắn, không rỉ sét, không đứt ngầm.
- Đọc kỹ thông số điện áp (in trên máy) và dùng đúng nguồn điện khuyến nghị.
- Giảm lượng nguyên liệu mỗi mẻ xay, không ép máy hoạt động quá tải.
- Lắp ráp đúng quy trình, kiểm tra và đóng chốt an toàn trước khi khởi động.
- Nếu máy bị nóng, cho nghỉ 10–15 phút, sau đó mới tiếp tục sử dụng.
- Dây nguồn bị lỏng hoặc ổ cắm hỏng, không tiếp điện tốt.
- Sử dụng nguồn điện không đúng công suất yêu cầu của máy (ví dụ, dùng máy 380V với nguồn 220V).
- Nguyên liệu nạp vào quá nhiều hoặc nguyên liệu quá cứng, gây quá tải mô-tơ.
- Các bộ phận chưa được lắp đúng, chốt an toàn lỏng hoặc chưa đóng.
*** Cách khắc phục:
- Kiểm tra dây điện, phích cắm, đảm bảo chắc chắn, không rỉ sét, không đứt ngầm.
- Đọc kỹ thông số điện áp (in trên máy) và dùng đúng nguồn điện khuyến nghị.
- Giảm lượng nguyên liệu mỗi mẻ xay, không ép máy hoạt động quá tải.
- Lắp ráp đúng quy trình, kiểm tra và đóng chốt an toàn trước khi khởi động.
- Nếu máy bị nóng, cho nghỉ 10–15 phút, sau đó mới tiếp tục sử dụng.
1.4. Tắc sàng hoặc bột bị ứ đọng trong máy
*** Nguyên nhân:
- Bỏ lượng nguyên liệu cần xay quá nhiều, quá nhanh, vượt quá khả năng nghiền và đẩy bột của máy.
- Sàng lọc bị mắc tạp chất, hạt cứng, gây nghẽn dòng bột ra.
*** Cách khắc phục:
- Giảm lượng nguyên liệu nạp vào.
- Lọc nguyên liệu kỹ trước khi xay, loại bỏ các vật thể lạ có thể gây tắc sàng.
- Vệ sinh sàng lọc thường xuyên sau mỗi mẻ xay, tránh tồn đọng.
- Bỏ lượng nguyên liệu cần xay quá nhiều, quá nhanh, vượt quá khả năng nghiền và đẩy bột của máy.
- Sàng lọc bị mắc tạp chất, hạt cứng, gây nghẽn dòng bột ra.
*** Cách khắc phục:
- Giảm lượng nguyên liệu nạp vào.
- Lọc nguyên liệu kỹ trước khi xay, loại bỏ các vật thể lạ có thể gây tắc sàng.
- Vệ sinh sàng lọc thường xuyên sau mỗi mẻ xay, tránh tồn đọng.

1.5. Bột bị văng ra ngoài khi xay với máy xay mở nắp
*** Nguyên nhân:
- Cho quá nhiều bột vào máy, không có không gian cho bột đảo trộn đều.
- Tốc độ quay quá cao, khiến lực ly tâm mạnh làm bột bắn ra ngoài.
- Nắp máy không được đậy kín, hoặc bị hở do lắp lệch.
*** Cách khắc phục:
- Chỉ nên cho 70 - 80% công suất chứa của máy mỗi lần xay.
- Giảm tốc độ quay nếu máy có núm điều chỉnh tốc độ.
- Đảm bảo nắp máy kín hoàn toàn trước khi bật công tắc.
- Cho quá nhiều bột vào máy, không có không gian cho bột đảo trộn đều.
- Tốc độ quay quá cao, khiến lực ly tâm mạnh làm bột bắn ra ngoài.
- Nắp máy không được đậy kín, hoặc bị hở do lắp lệch.
*** Cách khắc phục:
- Chỉ nên cho 70 - 80% công suất chứa của máy mỗi lần xay.
- Giảm tốc độ quay nếu máy có núm điều chỉnh tốc độ.
- Đảm bảo nắp máy kín hoàn toàn trước khi bật công tắc.
1.6. Vệ sinh và bảo dưỡng không đúng cách
*** Nguyên nhân:
- Không làm sạch máy sau khi dùng khiến bột khô bám dính, mốc hoặc lên men, gây mùi khó chịu.
- Để máy ở nơi ẩm ướt, dẫn đến oxy hóa linh kiện, đặc biệt là mô-tơ và dây điện.
- Không bôi trơn trục xoay hoặc các khớp chuyển động, gây ma sát cao, giảm tuổi thọ máy.
*** Cách khắc phục:
- Vệ sinh kỹ sau mỗi lần sử dụng bằng nước sạch, khăn mềm hoặc bàn chải.
- Lau khô toàn bộ linh kiện trước khi lắp lại để tránh chập điện hoặc hoen gỉ.
- Bôi mỡ thực phẩm chuyên dụng vào các trục và khớp chuyển động định kỳ mỗi 1–2 tháng/lần.
- Bảo quản máy ở nơi khô thoáng, tránh ánh nắng hoặc nước mưa tiếp xúc trực tiếp.
- Không làm sạch máy sau khi dùng khiến bột khô bám dính, mốc hoặc lên men, gây mùi khó chịu.
- Để máy ở nơi ẩm ướt, dẫn đến oxy hóa linh kiện, đặc biệt là mô-tơ và dây điện.
- Không bôi trơn trục xoay hoặc các khớp chuyển động, gây ma sát cao, giảm tuổi thọ máy.
*** Cách khắc phục:
- Vệ sinh kỹ sau mỗi lần sử dụng bằng nước sạch, khăn mềm hoặc bàn chải.
- Lau khô toàn bộ linh kiện trước khi lắp lại để tránh chập điện hoặc hoen gỉ.
- Bôi mỡ thực phẩm chuyên dụng vào các trục và khớp chuyển động định kỳ mỗi 1–2 tháng/lần.
- Bảo quản máy ở nơi khô thoáng, tránh ánh nắng hoặc nước mưa tiếp xúc trực tiếp.
2. Lưu ý khi sử dụng máy xay bột để tránh lỗi hỏng hóc
2.1. Chọn máy phù hợp với nhu cầu
- Với hộ gia đình: sử dụng máy công suất 300W – 750W là đủ.
- Với cơ sở sản xuất: chọn dòng máy công nghiệp từ 1kW – 3kW, có sàng lọc và trục nghiền chuyên dụng.
- Với cơ sở sản xuất: chọn dòng máy công nghiệp từ 1kW – 3kW, có sàng lọc và trục nghiền chuyên dụng.
2.2. Nắm vững hướng dẫn sử dụng
- Luôn đọc kỹ tài liệu đi kèm máy trước khi lắp đặt và vận hành.
- Tránh tự ý tháo gỡ linh kiện hoặc thay đổi cấu trúc máy.
- Tránh tự ý tháo gỡ linh kiện hoặc thay đổi cấu trúc máy.
2.3. Bảo trì định kỳ
- Tiến hành kiểm tra tình trạng lưỡi nghiền, đá nghiền và dây curoa định kỳ 3 - 6 tháng để phát hiện kịp thời các dấu hiệu hao mòn hoặc hư hỏng.
- Thực hiện vệ sinh toàn diện và tra dầu bôi trơn các bộ phận truyền động nếu không sử dụng máy trong thời gian dài.
Nhìn chung, may xay bot là thiết bị hữu ích, giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, nếu vận hành sai cách hoặc thiếu bảo trì, máy có thể dễ dàng gặp phải những lỗi nghiêm trọng như rung lắc, tắc nghẽn, nóng máy, giảm chất lượng bột. Thông qua việc nắm rõ các lỗi thường gặp và biện pháp khắc phục cụ thể như bài viết đã chia sẻ, người dùng hoàn toàn có thể sử dụng thiết bị một cách hiệu quả, an toàn và lâu bền.
- Thực hiện vệ sinh toàn diện và tra dầu bôi trơn các bộ phận truyền động nếu không sử dụng máy trong thời gian dài.
Nhìn chung, may xay bot là thiết bị hữu ích, giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, nếu vận hành sai cách hoặc thiếu bảo trì, máy có thể dễ dàng gặp phải những lỗi nghiêm trọng như rung lắc, tắc nghẽn, nóng máy, giảm chất lượng bột. Thông qua việc nắm rõ các lỗi thường gặp và biện pháp khắc phục cụ thể như bài viết đã chia sẻ, người dùng hoàn toàn có thể sử dụng thiết bị một cách hiệu quả, an toàn và lâu bền.